Senegal’in ilk ve tek kadın orkestrası “Jigeen Ni” kadınların sanat alanında daha çok var olması gerektiğini savunuyor.
Yerel dil Volofçada “kadınlar” anlamına gelen Jigeen Ni’nin temelleri, yapımcı Samba Diaite’nin, ülkede sadece kadınlardan oluşan bir orkestra kurma fikriyle atıldı.
Müzik hayatına 2018’de başlayan, bas gitar, bateri, perküsyon, solo gitar ve piyano çalan 6 kadından oluşan Jigeen Ni, ilk albümünü 2021’de çıkardı.
Orkestra, Senegal’e özgü ritimlerin yanı sıra hip-hop, jazz, blues, reggae gibi müzik türlerinden ürettikleri eserlerle toplumsal birçok konuya dikkati çekiyor.
Jigeen Ni, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle AA muhabirine müzik yolculuklarını ve kadın olarak toplumda karşılaştıkları sorunları anlattı.
Orkestra şefi piyanist ve solist Khady Dieng, hem grup olarak çaldıklarını hem de ünlü sanatçılara eşlik ettiklerini söyledi.
Dieng, müzik alanında kadınların da grup halinde var olabileceği konusunda önemli bir eşiği geçtiklerinin altını çizerek, ülkenin ilk kadın orkestrası olduklarını, genç kız kardeşlerinin bu yoldan devam edeceğini ifade etti.
Seyircinin başta bazı tereddütleri olduğuna dikkati çeken Dieng, “Başta bizim playback yaptığımızı zannedenler oldu ama canlı çaldığımızı görünce büyük şaşkınlık yaşadılar. Bugün toplumda ‘kadınlar da enstrüman çalabilir’ anlayışı giderek yaygınlaşıyor. Evet kadınlar da djembe (yerel bir perküsyon), gitar, piyano her şeyi çalabilir. Kadınlar da yapabilir.” dedi.
“Yunus Emre Enstitüsü hem kapılarını hem kalbini açtı”
Dieng, müzik alanındaki çalışmalarının yanı sıra eğitime de çok önem verdiklerine vurgu yaparak, sadece kız çocukları için bir müzik okulu projesi başlattıklarını söyledi.
Projeye Dakar Yunus Emre Enstitüsünden de destek geldiğini kaydeden Dieng, “Sadece kız çocuklarına müzik eğitim verdiğimiz müzik okulu projemiz için mekan arayışındaydık. O esnada yollarımız Yunus Emre Enstitüsü ile kesişti. Bize hem yer tahsis ettiler hem kapılarını hem kalplerini açtılar. Türkiye’ye ve Yunus Emre Enstitüsüne bize verdikleri destek için ne kadar teşekkür etsek az.” ifadelerini kullandı.
Perküsyon sanatçısı Khady Ndiaye de başlangıçta bazı tabuları yıkmanın zor olduğunu ancak olumsuz tepkilere kulak asmadıklarını kaydetti.
Ndiaye, sözlerine şöyle sürdürdü:
“Sanat alanında bir meslek icra eden kadınlara hala farklı bir gözle bakılıyor. Meslek denilince akla 9-5 çalışacağınız bir iş geliyor. Bizim mesleğimiz müzisyenlik. Sanat alanında ilerlemek isteyen tüm hemcinslerimize örnek olmak, onları cesaretlendirmek istiyoruz. Kadın olmak sadece evde ev işleriyle uğraşmak demek değil. Farklı işler yapmaya çalıştığınızda cesaretinizi kırmaya çalışan çok olacak. Biz de bunları yaşadık. Kimseyi dinlemeyin. Kendinize güvenin ve yolunuza devam edin. Tüm dünya kadınlarının günü kutlu olsun.”